यातायात सञ्चालन सम्बन्धी अध्ययन कार्यदलले उपत्यकाबाट पूर्व जाने सार्वजनिक सवारीलाई जडिबुटीनजिक मनोहरा खोला करिडोर वा भक्तपुरको सल्लाघारीस्थित तीनकुने सडक किनाराबाट संचालन गर्नुपर्ने प्रतिवेदन प्रस्तुत गरेको छ । लामो दूरीका सार्वजनिक सवारी साधन व्यवस्थापन सम्वन्धि अध्ययन प्रतिवेदन २०७८’ हस्तान्तरण गर्दै कार्यदलले सो सुझाव पेश गरेको हो ।
काठमाडौँ महानगरपालिकाकी उपप्रमुख हरिप्रभा खड्गी श्रेष्ठको संयोजकत्वमा गठित ५ सदस्यीय कार्यदलले काठमाडौँ महानगरपालिकाका प्रमुख विद्यासुन्दर शाक्यलाई हस्तान्तरण गरेको अध्ययन प्रतिवेदनमा उक्त सुझाव पेश गरेको महानगरपालिका श्रोतले जनाएको छ ।अध्ययन कार्यदल सदस्यहरुमा वडा–२६ का अध्यक्ष ख्याम तिवारी, वडा–३२ का अध्यक्ष नवराज पराजुली, वडा–२७ का अध्यक्ष चिनियामान बज्राचार्य, वडा–२२ का अध्यक्ष चिनिकाजी महर्जन रहेका थिए । त्यसैगरी समन्वय तथा सहजीकरणमा काठमाडौँ महानगरपालिकाका सहरी सुव्यवस्था विभागका प्रमुख ध्रुव काफ्ले, नगर प्रहरी उपरीक्षक धनपति सापकोटा, ट्राफिक प्रहरी महाशाखाका प्रहरी नायव उपरीक्षक सुनिल जंग शाह र ट्राफिक प्रहरी महाशाखाका प्रहरी निरीक्षक दामोदर सिलवाल रहेका थिए । समितिलाई सुझाव दिन ७ दिनको समय दिइएको थियो ।
प्रतिवेदनमा तत्काल सार्वजनिक यात्रुबाहक सवारी साधनको व्यवस्थापन जडिबुटी पुल पूर्वको मनोहरा खोला करिडोर मर्मत–संभार गरी वा सल्लाघारी तीनकुने सडक किनाराबाट तत्कालका लागि धुलिखेल पूर्वतर्फका सार्वजनिक सवारी सञ्चालन गर्न सकिने उल्लेख छ ।
काठमाडौँ महानगरपालिका क्षेत्र भित्र गन्तव्य भई देशका विभिन्न भाग हुँदै काठमाडौँ उपत्यका भित्र सेवा प्रवाह गरिरहेका सार्वजनिक सवारी साधानको पार्किङ र त्यसको व्यवस्थापनका लागि यातायात व्यवसायीले गरेको आग्रहलाई समेत मध्यनजर गर्दै कार्यदल नै बनाएर महानगरले अध्ययन गरेको हो ।
भक्तपुरको सल्लाघारीस्थित सडक किनारालाई बसपार्क बनाउने प्रतिवेदनमा भनिएपनि घुमाउरोगरी उक्त क्षेत्रको १०८ रोपनी खुला जग्गालाई बसपार्कका लागि सुझाइएको हो । नेपाल ट्रस्टको नाममा रहेको उक्त जग्गा भक्तपुर नगरपालिकाले पर्खाल लगाई भोगचलन गरिरहेको छ । भक्तपुर नगरपालिकाले उक्त क्षेत्रमा ख्वप: विश्वविद्यालय बनाउने योजना अघि सार्दै आएको छ ।
‘नेपाल सरकार, प्रदेश सरकार, उपत्यका भित्रका पालिका र सवारी साधन व्यवसायीको समन्वय, सहकार्य र लागत सहभागितामा सवारी साधानको कार्य प्रकृति तथा सञ्चालन हुने दूरीका आधारमा लामो दूरी र सहरी यातायातका छुट्टछुट्टै सवारी साधान टर्मिनलको विकास गर्न महानगरपालिकाले पहल गर्ने,’ प्रतिवेदनमा भनिएको छ । काठमाडौँ उपत्यकाका पालिकाहरु एवं धुलिखेल, वनेपा र पनौती नगरपालिका तथा बस व्यवसायी लगायत सरोकारवालाहरुको साझेदारीमा यातायात कम्पनी निर्माण गरी सार्वजनिक यातायातको दीर्घकालिन व्यवस्थापन गर्ने प्रतिवेदनमा उल्लेख छ ।
प्रतिवेदन बुझेपछि प्रमुख शाक्यले कार्यपालिका बैठकमा उक्त प्रतिवेदनलाई एजेण्डाकै रुपमा प्रस्तुत गरी छलफल गरी अघि बढ्ने बताए । ‘यो महानगरपालिकाको मात्रै समस्या होइन । यो प्रदेश र संघीय सरकारको पनि समस्या हो,’ शाक्यले भने, ‘यसका लागि प्रदेश र संघीय सरकारसँग पनि सहकार्य र समन्वय गरेर अघि बढ्नुपर्ने हुन्छ । यसका लागि पहल गर्न काठमाडौँ महानगरपालिका तयार छ ।’ शाक्यले व्यवसायीहरुसँग समन्वय गरी बसपार्कको पूर्वाधार निर्माणका लागि महानगरपालिकाले समन्वय गर्न सक्ने समेत जनाएका छन् ।
काठमाडौँ महानगरपालिकाले खुल्ला मञ्चबाट बसपार्क हटाएर सिटी यातायातका लागि ‘पिक एण्ड ड्रप’ र मध्यम दूरीका यातायातलाई नयाँ बसपार्कबाट सञ्चालन गर्ने व्यवस्था कार्यान्वयनमा ल्याएपछि मध्यम दुरीका यातायात व्यवसायीले नयाँ बसपार्क अपायक परेको भन्दै अर्को व्यवस्था नभएसम्म उपयुक्त व्यवस्थापन गर्न आग्रह गर्दै आएका छन् ।
नेपाल यातायात व्यवसायी राष्ट्रिय महासंघले अर्को व्यवस्था नभएसम्मका लागि खुल्ला मञ्चमा साविकबमोजिम बसपार्कका रुपमा प्रयोगका लागि माग गरे पनि महानगरपालिकाले भने त्यो सम्भव नहुने बताउँदै आएको छ ।
महानगरपालिकाले गठन गरेको यातायात सञ्चालन सम्बन्धी प्रतिवेदनमा काठमाडौँ उपत्यकामा १४ लाख विभिन्न खाले सवारी सञ्चालनमा रहेको र त्यसमध्ये ८० प्रतिशत सवारी काठमाडौँ महानगरपालिका क्षेत्र केन्द्रित भएर सञ्चालनमा रहेको तथ्याङ्क पनि उल्लेख गरिएको छ ।