भक्तपुर, १० चैैत २०८०सरकारले फागुन १३ देखि चैत ७ गतेसम्म संचालन गरेको दादुरा-रुबेला खोप अभियानमा भक्तपुरको सूर्यविनायक नगरपालिकालाई सत् प्रतिसत सफलता प्राप्त भएको छ । जिल्लाका ४ नगरमध्ये मात्र नभई देशैभरमा राम्रो नतिजा निकाल्दै सूर्यविनायकले लक्षित उमेरका सबैलाई उक्त खोप लगाएको हो ।
सरकारले भारतसँग सीमा जोडिएका दादुरा–रुवेलाको अति सङ्क्रमित २१ जिल्ला तथा काठमाडौं उपत्यकाका तीन जिल्ला गरी २४ जिल्लामा ९ महिनादेखि १५ वर्षमुनिका सबै बालबालिकालाई लक्षित गरी खोप अभियान संचालन गरेको थियो ।
अभियानमा नगर भित्रका ३२ हजार ५ सय ५७ बालबालिकालाई दादुरा-रुबेला बिरुद्धको खोप लगाइएको सूर्यविनायक नगरपालिकाका स्वास्थ्य महाशाखा प्रमुख बसन्तप्रसाद चापागाईंले बताएका छन् । ८८ खोप केन्द्र खडा गरी खोप लगाइएको उनले बताए । ५ वर्ष मूनिका ९ हजार ९ सय ६१ र ५ देखि १५ वर्ष उमेर समुहका २२ हजार ५ सय ९६ जना बालबालिकालाई अभियान अन्तर्गत खोप लगाइएको उनले जानकारी गराएका छन् ।
लक्षित सबै बालबालिका लाई खोप लगाउन सफल भएको प्रति नगर प्रमुख बासुदेव थापाले सन्तोष व्यक्त गरेका छन् । बालबालिकालाई दादुरा-रुबेलाको सम्भावित प्रकोपबाट बचाउन खोपले सहयोग गर्ने उनले बिश्वास व्यक्त गरे ।
खोप अभियानमा लक्षित समुहको निर्धारित संख्यालाई खोप लगाउन सफलता प्राप्त गरेका अन्य नगरपालिका क्रमस मध्यपुर थिमी नगरपालिका, भक्तपुर नगरपालिका र चाँगुनारायण नगरपालिका रहेका छन् । मध्यपुरले ९७ प्रतिसत बालाबालिकलाई खोप लगाउन सफल हुँदा भक्तपुरले ९५ प्रतिसत बालबालिकालाई खोप लगाउन सफल भएको छ । चाँगुनारायण नगरपालिका ८९ प्रतिसत प्रगती संगै पछाडी परेको छ ।
जिल्लाको प्रगती भने औसतमा ९५ प्रतिसत भएको जिल्ला स्वास्थ्य कार्यालय भक्तपुरले जनाएको छ । सरकारले सन् २०१८ मा दादुरा रुवेलालाई नियन्त्रण गरे पनि निवारण गर्न नसकेका कारण सन् २०२६ सम्म दादुरा-रुवेला निवारण गर्ने लक्ष्यका साथ यसपटक खोप अभियान सञ्चालन गरिएको कार्यालय प्रमुख अस्मिता ओझाले बताएकी छन् ।
दादुरा-रुवेला खोप अभियानकै क्रममा नियमित छुटेका ७ वटा रोग विरुद्धको खोप पनि सँगै सञ्चालन गरिएको थियो ।
के हो दादुरा-रुवेला
युनिसेफले जनाए अनुसार दादुरा अति छिटो सर्ने संक्रामक रोग हो, जुन मिजल्स भाईरसको कारणबाट हुन्छ । रुबेला पनि भाइरस (रुवेला भाईरस) कै कारणवाट हुने दादुरा जस्तै देखिने संक्रामक रोग हो । यो रोग श्वास प्रश्वासको माध्यमबाट सर्दछ ।
दादुराले शरीरको बाहिरी छाला र भित्री पत्रहरू (mucosa) मा संक्रमण गर्छ जुन फोक्सो, आन्द्रा, भुँडी, आँखा, मुख र घाँटीमा रहेको हुन्छ। दादुराका भाइरसले दादुरा लागेको बेला शरीरको रोग प्रतिरोधात्मक क्षमता शक्तिलाई हप्तौंसम्म क्षति पुर्याइदिन्छ ।
यो रोग कुनै पनि उमेरका मानिसलाई र विशेष गरी ५ वर्ष मुनिका बालबालिकामा धेरै लाग्दछ र छिट्टै महामारीको रुप पनि लिन सक्दछ । यसले गर्दा बालबालिकामा अरु संक्रामक रोगहरू हुने सम्भावना पनि बढाउँन्छ । बालबालिकामा दादुराको संक्रमण भएमा गम्भिर प्रकारका जटिलताहरू हुनका साथै मृत्यु समेत हुन सक्छ ।
बाल मृत्युको कारण मध्ये दादुरा एक प्रमुख कारण हो ।