News Portal

  • नेवा: समुदायले मनाए गथामुग पर्व : यस्तो छ किम्बदन्ती

    हीना सुवाल भक्तपुर, १५ साउन
    २३१३ पटक
    भक्तपुर, १५ साउन

    हरेक वर्ष झै यस वर्ष पनि साउन कृष्ण चतुर्दशी (मंगलबार) का दिन नेवार समुदायले गथामुग पर्व मनाएका छन् ।

    टोल, नगर, गाउँका चौबाटो, तीनदोबाटो तथा दोबाटोमा छ्वाली तथा नर्कटले बनाइएको गथामुगको दाह संस्कार गरी नेवार समुदायले यसलाई सम्पन्न गरेको छ । यसरी भीमकाय परालबाट बनेको गाथांमग सेलाउन जाँदा गुठी तथा दाफाभजनका सदस्यहरूले बाजागाजा बजाउने तथा अन्यले छ्याली बालेर सँगसँगै गई विभिन्न अश्लील गालीहरू गर्ने गरिन्छ ।

    गथामुगमा आवश्यक पर्ने साम्रगी भने टोलका स्थानीय बासिन्दासँगै माग्ने चलन रहेको छ । यसको लागि मुख्य गरी छ्वाली र नर्कट र नाङ्ग्लोका आवश्यकता पर्ने गर्दछ । टोलमा अलि चित्र कोर्न जान्नेले नाङ्लोमा विशाल डरलाग्दो मुखाकृति, कपडाबाट बनाइएका पुतलीहरूको माला, भोगटेलगायतले सिंगारिएर बनाइन्छ ।

    पराल र नर्कटबाट बनेको गथामुगलाई अश्लील र भद्दा देखाउन दुइटा ठूल्ठूला हरिया भोगटे र परालको डोरी बेरेर बनाएको डल्लो झुन्ड्याइन्छ । जसलाई पुरुषको जनेन्द्रीय अंगको प्रतीक मानिन्छ ।

    टोलटोलमा मान्छे मार्ने र मान्छेको मासु खाने गथामुग राक्षस मारेको सम्झनामा यो पर्व मनाइदै आइएको छ । टोल टोलमा गथामुगको आकृती बनाइ अपशब्द र गाली गलौजका साथ यात्रा गरि देश (हाल नगर) बाहिर लगि दहन गरिन्छ।

    यस्तो छ किम्बदन्ती

    किम्बदन्ती अनुसार मलामी गएका एक मानिसको खाजा खादै गर्दा लासको डल्लो उछित्टिएर उनको भागमा परेछ । स्वाद थाहाँ पाउने इच्छाले त्यो खाएपछि उसलाई मान्छेको मासुको तलतल लाग्न थालेछ र उ एक राक्षसमा परिणत भएछ ।

    समाजले देश निकाला गरेपछि उ झन् हिस्रक भएर बाटोमा एक्लै हिड्ने मानिसको शिकार गर्न थालेछ । एक दिन जम्काभेट भएको एक जना “नौ” ( नेवा: जाति भित्रको अर्थोपेडिक र सैलुन ब्यबसाय गर्ने) व्यक्तिले उक्त मानब मांस खाने “गथा मुग ” लाई राम्रो बनाइदिने बहानामा कपाल दार्ही काट्ने क्रममा घाटी रेटी मारिदिएछ्न ।

    यसप्रकार समाजमा हिंसा र डर फैलाउने दानब प्रवृत्ति बोकेको गथामुगको साउन कृष्ण चतुर्दशीको दिन समाज कल्याणको उदेश्य बोकेका नौले अन्त्य गरि दिएको सम्झनामा यो पर्व मनाइदै आएको जनविश्वास रहेको छ ।

    तस्वीर : राकेश सुकुपायोको वालबाट

     

    प्रतिकृया दिनुहोस्

    उपभोक्ता हित संरक्षणमा चाँगुनारायण प्रतिवद्ध

    चाँगुनारायण नगरपालिकाका मेयर जीवन खत्रीले उपभोक्ताको हित संरक्षणका लागि नगरपालिका दृढ रहेको दावी गरेका छन्...

    चार दिने युएई भ्रमणमा प्रधानमन्त्री प्रचण्डका दुई दर्जन उपलब्धी

    प्रधानमन्त्री पुष्पकमल दाहाल प्रचण्ड जलवायु सम्मेलनमा भाग लिएर आइतबार स्वदेश फर्किएका छन् । उनले चार...

    दुवाकोट सडकमा स्थानीयको अवरोध

    दुवाकोट मोडमा स्थानीयले सडक अवरुद्ध गरेका छन् । स्थानीयले सडकमा प्रदर्शन गर्दै सवारी आवागमनमा अवरोध...

    शर्मा र सुवेदीलाई सम्मान

    २०८०।०८।१४ काठमाडौं अन्तर्राष्ट्रिय नेपाली साहित्य समाज नेपाल च्याप्टरले अनेसास बिओटी सल्लाहकार रोहिणी शर्मा र अनेसासका...

    आयल निगम ऋण मुक्त भएसंगै घट्यो पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य

    भारी ऋणमा रहेको नेपाल आयल निगम ऋण मुक्त भए संगै पेट्रोलियम पदार्थको मूल्य घटेको छ...