बौद्ध धर्मावलम्बीको महत्वपूर्ण सांस्कृतिक ‘गुँला’ पर्व आज शुक्रबारबाट सुरु भएको छ । साउन शुक्ल प्रतिपदाबाट सुरु हुने यो पर्व एक महिनासम्म चल्छ ।
नेपाल भाषामा ‘गुँ’ को अर्थ नवौं र ‘ला’ को अर्थ महिना हो । यसरी गुँलाको अर्थ नवौं महिना हो । नेपाल संवतको नवौं महिनामा मनाइने भएकाले यो पर्वलाई गुँला पर्व भन्ने गरिएको हो । नेपाल संवतको गुँलाथ्व पारुदेखि ञलाथ्व पारुसम्म एक महिना सम्म यो पर्व मनाउने परम्परा रही आएको छ ।
यस अवसरमा काठमाडौं उपत्यकाका नेवारहरु धाः बाजा (गुँला बाजा) बजाउँदै चैत्यहरु परिक्रमा गर्ने गर्दछन् । विशेष गरी भने स्वयम्भूमा भक्तजनहरुको बाक्लो भीड लाग्ने गर्दछ । साथै धिमे, बाँसुरी, खिं लगायतका बाजाहरु पनि बजाउने गरिन्छ ।
असः बाजः गुठीका गुरु पूर्णमान तुलाधरका अनुसार पहिलेको तुलनामा बाजाहरु सिक्ने पनि धेरै रहेको छ । साथै उनले हरेक दिन बाजामा संलग्न सबैलाई खानपिनको व्यवस्था गर्नपुर्ने भएकोले महानगरपालिकाबाट पनि केही सहयोग हुने जानकारी दिए ।
सामान्यतया: नेपाल संम्बतको नौ महिनामा पर्ने यो पर्व विशेषगरी बौद्ध धर्मावलम्बीको महत्वपूर्ण पर्वका रुपमा परिचित छ ।
भक्तपुरमा पनि यो पर्व आजबाट शुरु भएको छ । यहाँका शाक्य, बज्राचार्य, मानन्धरलगायतका बौद्ध धर्मावलम्बीको लागि यो पर्वले विशेष महत्व राखेको छ भने यहाँका हिन्दू धर्मावलम्बीले पनि यसलाई आफ्नो पर्वको रुपमा स्वीकार गरेको पाइन्छ ।
बौद्ध बिहारका साथै हिन्दू मठमन्दिरको समेत परिक्रमा गरी मनाइने यो पर्व धार्मिक सहिष्णुताको अनुपम उदाहरण समेत बन्न सकेको छ ।