भक्तपुर, ९ असार २०८० अनौपचारिक क्षेत्र सेवा केन्द्र (इन्सेक) भक्तपुरले पछिल्ला ६ महिनामा भएका मानव अधिकार उलंघनका १८ विषयमाथि विश्लेषण गरेको छ । १८ अपराधका घटनाको विश्लेषण गर्दा भक्तपुरमा बलात्कार, बाल यौन दुरुपयोग, घरेलु हिंसा र अभद्र व्यवहारका घटना वृद्धि भएको तथ्यांक प्रस्तुत गरिएको छ ।
शुक्रवार नेपाल मानव अधिकार वर्ष पुस्तक २०२४ का लागि अर्ध वार्षिक पूर्व समीक्षा कार्यक्रममा सो तथ्यांक प्रस्तुत गरिएको हो । भक्तपुरका लागि इन्सेक प्रतिनिधि रहेका पत्रकार रमेश गिरीले जिल्लामा ६ महिना यता भएका घटनाहरु र अघिल्लो वर्ष सोही अवधीमा भएका घटनाहरुको विश्लेषण प्रस्तुत गरेका हुन् ।
इन्सेक प्रतिनिधि गिरीले जानकारी गराए अनुसार जबर्जस्ती करणीमा पछिल्लो ६ महिनामा २१ घटना भएका छन् । यो अघिल्लो वर्ष यही समयमा भएको घटना भन्दा ७ बढी हो । त्यस्तै अभद्र व्यवहारमा अघिल्लो वर्ष यसै अवधीमा ३७ घटना दर्ता भएकामा यो वर्ष ५९ घटना दर्ता भएका छन् ।
त्यसैगरी बाल यौन दुरुपयोगको अवस्था अघिल्लो वर्ष शुन्य अवस्थामा रहेकोमा यो वर्ष ५ घटना भएका तथ्यांकमा भनिएको छ । घरेलु हिँसा पनि ५ बाट बढेर ३२ पुगेको छ ।
भक्तपुरमा पछिल्लो समय कर्तब्य ज्यान, सवारी ज्यान र ज्यान मार्ने उद्योगका घटनामा भने कमी आएको बताइएको छ । त्यसैगरी मानव बेचबिखन, अपहरण लगायतका घटनाको अवस्था शुन्य रहेको तथ्यांक छ ।
समीक्षा कार्यक्रममा विश्लेषण गरिएका घटनाको पुष्ट्याई गर्दै जिल्ला प्रहरी परिसरका सूचना अधिकारी एवं डिएसपी बसन्त पाठकले भक्तपुर प्रहरी अपराध नियन्त्रणमा अहोरात्र खटिरहेको समेत बताए । अपराध सानोठुलो नहुने भन्दै उनले साना घटना भनेर छोड्ने हो भने तीनैले ठुला घटना घटाउनसक्ने तर्फ सचेत गराए । कानुन व्यवसायीले अपराधीलाई निरुत्साहित गर्न सहयोग गर्नुपर्ने उनको भनाइ छ ।
कार्यक्रममा नागरिक समाजका अध्यक्ष रविन्द्र प्रधानले मानव अधिकारको उल्लंघन राज्यपक्षले पनि गर्नु नहुनेमा जोड दिए । उनले नागरिकको मौलिक हक उपभोगको ग्यारेन्टी नगरी मानव अधिकारका कुरा कार्यान्वयन हुन नसक्ने बताए । त्यसैगरी नेपाल पत्रकार महासंघका अध्यक्ष जगत कृष्ण प्रजापतिले फौजदारी मुद्दा बाहेक पनि मानव अधिकारका उल्लंघनका घटना इन्सेकले समेट्नु पर्ने सुझाव दिए । उनले शिक्षा, स्वास्थ्य र सार्वजनिक यातायातको क्षेत्रमा अधिकत्तम मानव अधिकार उल्लंघनका घटना देखिएका दावी गरेका थिए ।
कार्यक्रममा प्रमुख जिल्ला अधिकारी खगेन्द्र प्रसाद रिजालले मानव अधिकारको रक्षा र शान्ति सुरक्षा कायम गर्न आफूहरु पूर्ण प्रतिवद्ध रहेको बताए । इन्सेक लगायतका संस्थाले दिने जानकारी र मानव अधिकार संरक्षणसम्बन्धी सुझावको आफ्नो कार्यालयले सदैव स्वागत गर्ने उनको भनाइ छ । भक्तपुर सानो जिल्ला भएकोले यसलाई देशकै नमूनाको रुपमा शान्तिपूर्ण र मानव अधिकारको सवालमा सवल बनाउन सबैको साथ् र सहयोग रहने उनले बिश्वास समेत व्यक्त गरेका छन् ।
कार्यक्रममा जिल्ला समन्वय समितिका प्रमुख ईश्वरबहादुर थापाले प्रविधिको प्रयोग संगै अपराधको प्रकृती फ़ेरिएकाले सचेत रहनुपर्ने आवश्यकता औल्याए । प्रहरी प्रशासनको सक्रियता र नागरिक सचेतनालाई ब्यापक बनाएर मानव अधिकार उल्लंघनका घटना कम गर्न सकिने उनको भनाइ छ ।
समीक्षा कार्यक्रममा राष्ट्रिय अनुसन्धान जिल्ला कार्यालय भक्तपुरका प्रमुख प्रकाश आचार्य, सशस्त्र प्रहरी २२ नम्बर गण र नेपाली सेनाको इन्द्रबक्स गणका प्रतिनिधिहरु त्यसैगरी मानव अधिकार एलाइन्सका अध्यक्ष पुरुसोत्तम श्रेष्ठ, गैसस भक्तपुरकी उपाध्यक्ष अनिता पाण्डे लगायत दुई दर्जन सरोकारवालाको सहभागिता रहेको थियो ।