News Portal

  • तीस वर्षदेखि जंगलको बास

    पत्रपत्रिकाराैतहट, ७ फागुन
    ११८४ पटक
    राैतहट, ७ फागुन

    रौतहटको चन्द्रपुर नगरपालिका–६ लमाहाको जंगलमा १४ घरधुरीको सानो बस्ती छ । घरमा प्रायस् युवा भेटिंदैनन् । उनीहरू काठमाडौंका चिम्नी उद्योगमा काम गर्छन् । महिला र वृद्धवृद्धा घर कुरुवाका रूपमा बसेका छन् । ३० वर्ष पुरानो यही बस्तीमा शनिबार झोक्राइरहेको अवस्थामा भेटिइन्, ४० वर्षीया फूलमाया पहरी ।

    २०४४ मा मकवानपुरको डाङडुंगे गाउँबाट बस्ती हटाइएपछि उनको परिवार जंगलमा झुपडी बनाएर बसेको हो । ‘हुने खानेलाई सरकारले जमिन दिएर राख्यो,’ उनले भनिन्, ‘हामी गरिबलाई कसले के दिन्छ र ? पक्षमा बोली दिने कोही नभएपछि जंगलको बास भयो ।’

    त्यसबेला हारगुहार गर्दा पनि जमिन नदिएको उनको गुनासो छ । उनका २ छोरा काठमाडौंमा पेन्टरको काम गर्छन् । १४ वर्षीया छोरी पनि चिम्नी भट्टामा काम गर्न उतै गएकी छन् । श्रीमान् दिलबहादुरको ६ वर्षअघि पत्थरीले मृत्यु भएपछि परिवारमा आर्थिक संकट झनै चुलिएको छ ।

    उनको मात्र होइन, बस्तीका अधिकांशको आर्थिक अवस्था दयनीय छ । सबै घरका पुरुष चिम्नी उद्योगमा काम गर्न गएका छन् । जंगल बीचमा बस्ती भएकाले विद्यालय छैन ।

    बस्तीका झन्डै ५० बालबालिका अध्ययनबाट वञ्चित छन् । १४ वर्ष उमेरमाथिका बालबालिका चिम्नीमा काम गर्न जाने चलन छ । कलिला बालबालिका भने घरमै खेलेर बस्छन् ।

    विद्यालय र बजार जान जंगल छिचोलेर ७ किमिपूर्व चन्द्रनिगाहपुर र १२ किमि पश्चिम निजगढ पुग्नुपर्छ । तत्कालीन वनमन्त्री हेमबहादुर मल्लको पालामा पहाडको बस्ती यहाँस्थित कटानी गाउँमा सारिएको थियो ।

    त्यसबेला हुने खानेले मात्र घरघडेरी पाएको उनीहरूको गुनासो छ । नगरपालिका भए पनि बस्तीमा खानेपानी, स्वास्थ्य र शिक्षालगायत आधारभूत सुविधा पुगेको छैन ।

    स्थानीय बस्तीछेउको लमाहा खोलाको धमिलो पानी पिउन बाध्य छन् । ‘घरमा खानलाई धौ–धौ छ, छोरारछोरी कसरी पढाउनु,’ बस्तीकै माया पुलामीले भनिन्, ‘पढ्ने उमेरमा काम गर्नुपर्छ । पढ्ने र पढाउने कुरै नगर्नुस् ।’ यी सुकुम्बासीसँग कमाइ गरेर खाने एक टुक्रा जग्गा छैन ।

    वन्यजन्तुको त्रास पनि उत्तिकै छ । कहिलेकाहीं बाख्राको खोजीमा बाघ झपडीमै आइपुग्छ । छेउबाटै जंगली हात्तीको लस्कर ओहोरदोहोर गर्छ । सधैं त्रासको जिन्दगी जिउनुपर्ने मायाले बताइन् ।

    रौतहटमा विपन्न समुदायका यस्ता बस्ती धेरै छन्, चुनावका बेला नेताहरू आश्वासन दिन्छन् । भोट पाएर जितेपछि फर्केर हेर्दैनन् । त्यसैले उनीहरूले आश्वासन पत्याउन छाडिसकेका छन् । ‘घर बनाइदिन्छौं, धारा गाडिदिन्छौं भन्दै पहिला पनि भोट मागे । पछि फर्किएरै आएनन्,’ फूलमायाले आक्रोश पोखिन्, ‘अब त आसमात्रै देखाउन हामी कहाँ नआए हुन्छ ।’

    चन्द्रपुर नगरप्रमुख रामचन्द्र चौधरीले लमाहाको बस्तीलाई अन्यत्र सार्नका लागि कुनै योजना नभएको बताए । ‘यस विषयमा छलफल गरौंला,’ उनले भने, ‘स्थानीयको समस्या के छ त्यसलाई कसरी समाधान गर्न सकिन्छ भन्नेबारेमा दलहरूबीच छलफल जरुरी छ ।’ (कान्तिपुर दैनिक)

    प्रतिकृया दिनुहोस्

    ढोङ होइन, ध्यानले जीवन धन्य हुन्छ

    आज विश्वभर पहिलो पटक मनाउँदै गरिएको विश्व ध्यान दिवस (world meditation day )को अवसरमा सबैमा...

    बालकोटमा बुवा र भाइको हत्यामा मिलनकै संलग्नता, किन गरे यस्तो अपराध

    bhaktapur police

    भक्तपुरको सूर्यविनायक-२ बालकोटमा बुवा र भाइको हत्यामा संलग्न रही फरार भएका भनिएका युवकले प्रहरीसमक्ष आत्मसमर्पण...

    पाकिस्तान सार्क शिखर सम्मेलन आयोजना गर्न तत्पर

    प्रधानमन्त्री केपी शर्मा ओलीसँग नेपालका लागि पाकिस्तानका राजदूत एब्रार एच हास्मीले शिष्टाचार भेट गरेका छन्...

    बागमती प्रदेशको पहिलो प्राविधिक सचिव बन्दै डा सुमित्रा गौतम

    भक्तपुर अस्पतालकी मेडिकल डाइरेक्टर डा सुमित्रा गौतमले सचिवको जिम्मेवारी सम्हाल्ने भएकी छन् । बागमती प्रदेश...

    परीक्षा नियन्त्रक शर्मालाई पितृशोक

    राष्ट्रिय परीक्षा बोर्ड परीक्षा नियन्त्रण कार्यालय (कक्षा १२) का परीक्षा नियन्त्रक कृष्ण शर्मालाई पितृशोक परेको...