News Portal

  • धान किसानको, मूल्य बिचौलियाको

    १०१९ पटक

    काठमाडौं, २१ कार्तिक । बिचौलियाका कारण पूर्वका किसानले सरकारले तोकेको धानको न्यूनतम समर्थन मूल्य कहिल्यै पाएका छैनन् । उनीहरू सधैं बिचौलीयाले तोकेको मूल्यमा धान बेच्न बाध्य छन् ।

    गतवर्ष संघीय सरकारले कात्तिकमा मोटा धान प्रतिक्विन्टल २५ सय ३२ रुपैयाँ र मध्यम धानको प्रतिक्विन्टल २६ सय ७३ रुपैयाँ न्यूनतम समर्थन मूल्य तोकेको थियो । किसानले भने मोटा धान सरकारले तोकेको समर्थन मूल्यभन्दा प्रतिक्विन्टल २५७ र मध्यम धान प्रतिक्विन्टल ३४८ रुपैयाँ कममा बेच्नुपरेको थियो । पूर्वी तराईमा गतवर्षृ मोटा धान राधा १२ प्रतिक्विन्टल २२ सय ७५ रुपैयाँ र मध्यम धान सोना मन्सुली २३ सय २५ रुपैयाँमा खरिदबिक्री भएको मोरङ व्यापार संघको तथ्यांक छ ।

    पूर्वी तराईमा कात्तिकदेखि कान्छी धान निस्कन थाल्छ । अहिले नयाँ कान्छी धानको मूल्य प्रतिक्विन्टल १८ सय रुपैयाँ कायम भएको मोरङ व्यापार संघले जनाएको छ । उक्त धानको मूल्य गतवर्ष यही सिजनमा प्रतिक्विन्टल २१ सय रुपैयाँ थियो । एक मन धानको उत्पादन लागत नै झन्डै हजार रुपैयाँ पर्छ । तर अहिले बजार मूल्य ७ सय २० रुपैयाँ छ । ‘किसान सधैं उत्पादन लागतभन्दा कम मूल्यमा धान बेच्न बाध्य छन्,’ जहदाका किसान अजयकुमार सिंहले भने ।

    मोरङ व्यापार संघले सार्वजनिक गरेको धानलगायत अन्य फसलको मूल्य मोरङ र सुनसरीमा लागू हुँदै आएको छ । संघले धान मिलका प्रतिनिधि र बिचौलियाले कायम गरेको मुल्यलाई नै समर्थन गर्दै आएको छ । सीमावर्ती बजारको अवस्था हेरेर माग र आपूर्तिका आधारमा बजारले मूल्य निर्धारण गर्दै आएको मोरङ व्यापार संघका अध्यक्ष प्रकाश मुण्दडाको भनाइ छ । बजारको माग र आपूर्तिलाई आधार मानेर मूल्य तोक्छ । सरकारले गतवर्ष केलाई आधार मानेर मूल्य तोक्यो । ‘बजारले सरकारले तोकेको मूल्यलाई कार्यान्वयन नगरे सरकारले आफूले तोकेको मूल्यमा किसानको धान खरिद गर्नुपर्छ,’ मुन्दडाले भने ।

    संघीय सरकारले तोकेकै समर्थन मूल्यलाई नै प्रदेश सरकारले पनि कार्यान्वयन गराउने प्रदेश १ का आर्थिक मामिला तथा योजना मन्त्री इन्द्रबहादुर आङ्बोले दाबी गरेका थिए । सरकारले तोकेको न्यूनतम समर्थन मूल्य कार्यान्वयन नगरे व्यापारीलाई कारबाही गर्ने पनि बताएका थिए । तर प्रदेश सरकारले कम मूल्यमा धान खरिद गर्ने एक जना पनि व्यापारीलाई कारबाही गरेको छैन ।

    यहाँका बिचौलियाले सीमावर्ती बजारमा चलेको मूल्यका आधारमा फसलको मूल्य तोक्छन् । भारतमा किसानले धान रोपाइँ गर्दा सरकारी अनुदान पाउँछन् र त्यहाँ धान उत्पादन लागत न्यून लाग्दा मूल्य कम हुन्छ । तर यहाँका किसानले सरकारी अनुदान मात्र नभएर धान रोप्ने समयमा रासायनिक मलसमेत पाउँदैनन् । यहाँ धान उत्पादन लागत बढी पर्छ । तर मूल्य भने भारतीय धानको सरह तोकिँदा आफूहरू मर्कामा परेको किसानको गुनासो छ ।

    विराटनगरको अतिथि सदनअगाडि हरेक दिन साँझ बिचौलियाको भेलाले तोक्ने मूल्यकै आधारमा भोलिपल्ट मिलले किसानको धान किन्ने गर्दा किसान मर्कामा पर्दै आएका हुन् । बिचौलियाले तोकेको मूल्य लागू नभए मिलले साना व्यापारीबाट धान किनयो समाचार आजको कान्तिपुर दैनिकमा विनोद भण्डारीले लेखेका छन् ।

    प्रतिकृया दिनुहोस्

    यात्रुवाहक सवारीका लागि सोमबारदेखि रुट परमिट खुला

    भक्तपुर । सरकारले यात्रुवाहक सवारीका लागि सोमबारदेखि रुट परमिट खुला गरेको छ । घटस्थापनादेखि पूर्णिमाको...

    डिपी ढकालको प्रश्न-आफ्नै महानगर जलिरहँदा एक बाल्टिन पानी बोकेर निस्कन नसक्नेलाई नायक बनाएर के पाइन्छ?”

    DP dhkal

    भक्तपुर । नेकपा (माओवादी केन्द्र) का केन्द्रीय सदस्य डिपी ढकालले देशलाई रुपान्तरण गर्ने काम कुनै...

    जनप्रतिनिधि र कर्मचारीलाई निजी विद्यालयमा लगानी गर्न रोक्नुपर्छ : महानिर्देशक काप्री

    ललितपुर । शिक्षा तथा मानव श्रोत विकास केन्द्रका महानिर्देशक कृष्णप्रसाद काप्रीले सार्वजनिक शिक्षामा सुधार गर्न...

    जेन-जी आन्दोलनमा भक्तपुरका पत्रकारमाथि आक्रमण र दुर्ब्यवहारको निन्दा

    भक्तपुर । जेन–जी पुस्ताले गरेको आन्दोलनका क्रममा भक्तपुरमा प्रेस तथा अभिव्यक्ति स्वतन्त्रता कुण्ठित भएको प्रति...

    इजरायली बन्दीहरूको ‘बिदाई तस्वीर’मा विपिन जोशी पनि

    भक्तपुर । हमासको सशस्त्र शाखाले गाजामा राखिएका ४८ इजरायली बन्दीहरूको ‘बिदाई तस्वीर’मा नेपालका विपिन जोशीको...